اهواز _ شانا _ گروه نفت: به همت متخصصان داخلی و برای نخستین بار در کشور طراحی و ساخت دستگاه نمودار گیری دریایی از نوع «SINGLE SPLITE DRUM» با موفقیت انجام شد.

معاون مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران در امور فنی و مهندسی در گفت و گو با خبرنگار شانا در این باره توضیح داد: دستگاه نمودارگیری دریایی ساخت داخل که در آستانه هفته دولت به ناوگان شرکت ملی حفاری ایران اضافه شد، به پیشرفته ترین سامانه های کنترل هوشمند مجهز شده است.

مهندس محمد ابوالحسنی گفت: روزآمد بودن این دستگاه (یونیت) سبب می شود تا خطاهای انسانی به حداقل رسیده و آسیب های احتمالی وارده به ابزار و کابل نمودارگیری که ارزش آنها چند میلیون دلار است، به پایین ترین میزان برسد.

وی افزود: این دستگاه که به نام «intlilog» به ثبت رسیده است، قادر خواهد بود عملیات نمودارگیری را تا اعماق 6 هزار متری زمین در بخش های حفره باز و حفره با لوله های جداری با ضریب اطمینان بالا انجام دهد.

ابوالحسنی اظهار داشت: با موفقیت به دست آمده در مراحل مختلف انجام کار از جمله طراحی، بررسی نقشه ها، بررسی مشخصات ادوات، بهره گیری از نظارت بازرسی شخص ثالث بین المللی برای رعایت تمام استانداردهای مورد نیاز و در نهایت اخذ تاییدیه قابلیت استفاده در شرایط کار در دریا که از جنبه های مختلف به ویژه ایمنی بسیار با اهمیت است، از این پس برای تامین دستگاه های مشابه از خرید خارجی بی نیاز خواهیم بود.

معاون مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران در امور فنی و مهندسی گفت: در مناقصه برگزار شده برای ساخت این دستگاه ها، سازنده خارجی نیز حضور داشت که در مقایسه با پیشنهاد دریافتی از شرکت داخلی از نظر مدت  انجام پروژه مشابه اما از نظر قیمت دو برابر بود که با واگذاری کار به شرکت داخلی یک میلیون و 600 هزار دلار صرفه اقتصادی حاصل شد.

وی یادآوری کرد: با افزایش شمار دستگاه های نمودارگیری دریایی شرکت به چهار دستگاه ارائه خدمات در پروژه های دریایی 200 درصد افزایش خواهد یافت.

دستگاه های نمودارگیری در زمینه های ارزیابی مخازن، زمین شناسی، بهره برداری و کاربردهای جنبی در حفاری چاه های نفت و گاز کاربرد دارد.

اداره کل نمودارگیری شرکت ملی حفاری ایران، از شرکت های بالادستی زیرمجموعه شرکت ملی نفت ایران، هم اکنون مجهز به آخرین فناوری نمودارگیری مطرح در صنایع جهانی نفت و قادر به ارائه خدمات در مناطق خشکی و سکوهای حفاری دریایی است.

تمام تجهیزات و امکانات کاربردی در این بخش از ویژگی خاص عملیاتی در چاه های اکتشافی، توسعه ای، تولیدی، جهت دار و افقی در شرایط خشکی و دریا تا عمق 7 هزار متر ، دمای 500 درجه فارنهایت، فشار 25 هزار پام و با قطر 75/2 اینچ به بالا همراه با وسایل جانبی برخوردار است.

شانا _ گروه نفت: مدیر طرح توسعه میدان فوق عظیم نفتی آزادگان از احتمال تولید گاز از این میدان با توسعه کامل آن خبر داد.

ناصرالدین افتخار در گفت‌وگو با خبرنگار شانا افزود: هم‌اکنون بیشترین نفت در طرح تولید زودهنگام آزادگان از لایه سروک و بخش اندکی از آن از لایه فهلیان، گدوان و کژدمی تولید می‌شود.

افتخار تصریح کرد: با توسعه مقدماتی میدان آزادگان افزون‌بر تکمیل اطلاعات دینامیکی مخزن و کشف چند لایه جدید نفتی تاکنون بیش از 20 میلیون بشکه نفت از این میدان تولید شده است.

وی با بیان این که هنوز در طرح توسعه میدان آزادگان، تولید گاز پیش‌بینی نشده است، اظهار داشت: البته ممکن است در توسعه کامل این میدان تولید گاز نیز انجام شود که این گاز برای فرازآوری نفت به خود میدان تزریق می‌شود.

مدیر طرح توسعه میدان آزادگان با بیان این که امکان حفر چاه‌های دیگری در طرح تولید زود هنگام این میدان وجود دارد، گفت: هم‌اکنون بخش چشمگیری از تولید نفت از میدان آزادگان از لایه سروک انجام می‌شود.

امکان افزایش چاه‌ها در طرح زودهنگام آزادگان

به گفته مدیر طرح توسعه میدان آزادگان، با بهره‌برداری از مرحله دوم طرح تولید زودهنگام میدان آزادگان، تولید نفت از این میدان به 50 هزار بشکه در روز افزایش یافت.

افتخار افزود: تولید روزانه 50 هزار بشکه نفت از میدان آزادگان با استفاده از منابع داخلی شرکت ملی نفت ایران انجام شده است و هم‌اکنون امکاناتی برای افزایش چاه‌ها در این طرح وجود دارد.

وی توضیح داد: برداشت زودهنگام از میدان آزادگان با تعمیر و تکمیل 6 حلقه چاه اکتشافی در سال 1386 با میانگین تولید روزانه 20 هزار بشکه انجام شد و با ساخت حدود 90 کیلومتر خط لوله جریانی، دو دستگاه تفکیک کننده نفت و گاز و 100 کیلومتر خط لوله 10 اینچ به بهره‌برداری رسید.

به دنبال آن فاز نخست توسعه برای تولید روزانه 30 هزار بشکه نفت در دستور کار شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب قرار گرفت؛ در اجرای این فاز پنج حلقه چاه در سال 1387 حفاری و تکمیل شد و عملیات حفاری دو حلقه چاه دیگر در سه ماه نخست سال گذشته محقق شد.

افتخار همچنین ادامه داد: طرح افزایش توان تولید نفت در طرح توسعه مقدماتی میدان نفتی آزادگان در مدت 9 ماه و با حفاری 12 حلقه چاه انجام شده است، در این طرح دو مجموعه تفکیک و تقویت فشار نفت توسعه یافته است.

انتقال نفت آزادگان به واحد بهره‌برداری اهواز 3

هم اکنون نفت تولیدی از میدان آزادگان با استفاده از دو خط لوله 10 و 12 اینچ به طول تقریبی 100 کیلومتر به واحد بهره‌برداری شماره3 اهواز منتقل می شود.

به گزارش شانا، میدان نفتی فوق عظیم آزادگان به عنوان بزرگ ترین اکتشاف میدان نفتی جهان در 30 سال گذشته،‌ با ذخیره نفت درجا به میزان 42 میلیارد بشکه در سال 1379 کشف شد. این میدان در 83 کیلومتری جنوب غربی اهواز واقع شده و با احتساب بخش شمالی و جنوبی بیش از 900 کیلومتر مربع وسعت دارد.

نفت‌خام این میدان، از نوع نفت‌خام‌های سنگین است که بر اساس برنامه‌ریزی‌ها بخش چشمگیر آن به عنوان خوراک پالایشگاه نفت فوق سنگین خوزستان استفاده می‌شود.

نخستین چاه اکتشافی آزادگان در سال 1355 حفر شده بود، اما این میدان با حفر دومین چاه در سال 1378 کشف شد.

طرح توسعه اصلی آزادگان جنوبی برای تولید روزانه 150 هزار بشکه نفت در فاز نخست و 110 هزار بشکه در فاز دوم و در مجموع روزانه 260 هزار بشکه پیش‌بینی شده است.

تحریک رشد باکتری در سطح مشترک میان آب و نفت سبب یک کاهش ذاتی در کشش سطحی(IFT) میگردد،که خود به بهبود برداشت نفت(IOR) کمک شایانی میکند.

اولین بحث در زمینه MEOR این است که توسط تحریک نفت مخزن از طریق رشد باکتری ها ،چه مقدار نفت اضافی را میتوان از داخل مخزن برداشت کرد.که قبلا به این بحث از طریق اضافه کردن مواد مغذی به آب پاسخ داده شده است.

هنگامی که انواع مشخصی از میکروبها در داخل یک مغزه از جنس ماسه سنگ تحریک میشوند(در آزمایشگاه)،آنها(میکروبها) از طریق به حرکت در آوردن نفت باقی مانده(Residual oil) در حفرات  میزان برداشت نفت را بهبود می بخشد.احتمالا دلیل این رخداد کاهش میزان کشش سطحی بین آب و نفت توسط میکروبها است و همچنین دلیل دیگر  تغییر فاز ترشونده است.(برای مثال از نفت دوست به آب دوست).به هر حال اثبات این مطالعه کاملا آزمایشگاهی بسیار سخت است.

محققان شرکت statoil به وسیله مشاهدات کمی تغییرات در IFT  در یک سطح مشخصی از آب و نفت و  از طریق تکنیک پراکندگی یک لیزر پیشرفته، پیشرفت مهمی را در زمینه MEORرقم زده اند.

میکروبها باعث کاهش در IFT نسبت به زمان میگردند.

نمودار IFT در برابر زمان نشان میدهد که باکتریها باعث ایجاد یک کاهش 600 برابری در میزان IFTشده اند.

به نظر میرسد این پیشرفت به این دلیل رخ میدهد که باکتری به کربن موجود در نفت  و مواد مغذی موجود در آب سازند نیازمندند.زمانیکه باکتریها مواد مورد نیاز خود را از آب سازند تهیه میکنند به سمت سطح تماس آب و نفت میرند تا به کربن موجد در نفت هم دسترسی یابند.باکتریها این کار را از طریق تولید ماده ای به نامBiosurfactant انجام میدهند که خود این ماده باعث کاهش میزان lFT و به طبع آن کاهش زمان مورد نیاز برای به جریان افتادن(Break through) نفت میگردد.

*statoilتنها شرکتی میباشد که در حال حاضر پروژه های MEOR  را در فاز عملی و در میادین دریایی به کارگرفته است.

متن انگلیسی به صورت PDF

مطلبی درباره فاکتور تلاطم آماده کرده بودم که به دلیل مشکلاتی نتوانستم مسقیما در وبلاگم قرار دهم.بنابراین تصمیم گرفتم برای جلوگیری از هدر رفت زحماتم لینک دانلود فیل مربوطه را برایتان قرار دهم.انشالله که برایتان مفید باشد.

لازم به توضیح است که اغلب در زمانی که رژیم حاکم بر مخزن به صورت شعاعی است(که این رژیم در نزدیکی دهانه چاه رخ میدهد) سرعت جریان مرتبا افزایش میابد،به طوریکه دیگر جریان آرام نیست که بتوان از قوانین دارسی استفاده کرد.از این رو به معادلات خود فاکتور تلاطم را اضافه مینماییم تا بتوانیم به مدل قابل قبولی از جریان برسیم.

دانلود قایل پیوست(لینک مستقیم)

 منابع جدید کارشناسی ارشد

رشته‌هاي مهندسي شيمي گرايش مخازن هيدروكربوري (كد 1258) و مهندسي نفت با گرايش‌هاي 1- مهندسي حفاري و بهره‌برداري نفت 2- مهندسي اكتشاف نفت (كد 1253)، با يكديگر ادغام شده و مجموعه مهندسي نفت با گرايش‌هاي مندرج در جدول ذيل را پديد مي‌آورد.

* بدين ترتيب سه درس اول براي كليه گرايش‌هاي مجموعه مهندسي نفت، بطور يكسان و بصورت مشترك خواهد بود      

• دستگاه جهت يابي در حين حفاري
  
• دستگاه موتور درون چاهي
  

چاههاي حفاري جهت دار از نظر شعاع جهت دار نمودن به سه دسته تقسيم بندي مي گرند:

1. شعاع كوتاه : 5/1 تا 3 درجه جهت دار در يك فوت
   
2. شعاع متوسط : 8 تا 20 درجه جهت دار در 100 فوت
   
3. شعاع بلند : 2 تا 6 درجه جهت دار در يك 100 فوت
   

عمده ترين چاههاي حفاري شده در ميادين نفتي ايران داراي شعاع جهت دار متوسط و بلند بوده اند

اهم حوزه فعاليتهاي كاربردي حفاري جهت دار بصورت ذيل مي باشد :

1-حفاري افقي در مخازن نفتي

    با اعمال اين روش استخراج نفت نسبت به روش حفاري معمولي ( عمودي ) حدود دوبرابر مي گردد ( ازدياد برداشت نفت ) .

2-حفاري چندين حلقه چاه در يك مخزن

  با حفر حفره هاي متعدد در يك مخزن بجاي حفاري تعداد زيادي چاه مستقيم كه نياز به استفاده از چندين دكل در خشكي مي باشد مي توان با استفاده از حفاري جهتدار و با استفاده از يك دكل چندين حلقه چاه را در يك مخزن حفاري نمود اين روش باعث استفاده بهنه از دكل حفاري و نيز سرعت در استخراج نفت / گاز خواهد شد.

3-چاههاي متعدد از روي يك دكل دريائي(Multiple wells from offshore structure)

   عمده كاربرد حفاري جهتدار ، امروزه در درون دريا مي باشد قابل توجه است كه بخش عظيمي ازمخازن گازي و نفتي كشورمان در جايي مانند خليج فارس واقع است ( پروژه پارس جنوبي ) . ساخت Plat form براي هر حلقه در دريا ,كاري غير عملي و غيراقتصادي است در اين روش با ثابت كردن يك plat form روي بستر دريا تعداد زيادي چاههاي جهتدار در مسيرهاي گونــاگون از روي يك plat form حفاري مي شوندو يكي ديگر از مزاياي روش فوق استفاده بهينه از دكل دريائي مي باشد. بطور مثال مي توان به چاههاي متعددي كه در منطقه ابوذر و روي دكل مورب تاكنون توسط اين اداره حفاري شده است و همچنين فازهاي 9 و 10 ميدان گازي پارس جنوبي كه با همكاري اين اداره در حال انجام است. , اشاره نمود.

4-چاههاي امدادي Relief wells

  اين اداره با استفاده از توانائي هاي خود قابليت حفاري چاههاي امدادي را دارا مي باشد. حفر اين چاههاي باعث جلوگيري از هدر رفتن مقادير سرسام آور نفت وگاز از چاه فوران كرده مي گردد. بعنوان مثال ميتوان به مهار چاه كنگان 23 اشاره نمود


5-حفاري در مخازن نفتي مشترك

  بخش زيادي از مخازن نفتي كشورمان با كشورهاي همسايه مشترك است و يا در نزديكي مرزهاي كشورمان قرار دارد. روش فوق , باعث بهره برداري بهينه و صيانت از مخازن نفت / گاز مشترك ميهن اسلامي و جلوگيري از هدر رفتن سرمايه ملي خواهد شد . بعنوان مثال مي توان به مخازن مشترك با كشور عراق از جمله در ناحيه نفت شهر ، دارخوين و پايدار و ميدان گازي پارس جنوبي كه با قطر مشترك است اشاره كرد كه اين امور با انجام حفاري جهتدار در اين مناطق و انجام يكي از بي نظيرترين حفاري هاي افقي در منطقه پايدار كه نقش بسزائي در دسترسي به اين مخازن سرشار را ايفا كرده است, اشاره نمود.

6-مناطق غير قابل دسترس

  همواره بخشي از مخازن نفتي در زير شهرهاي از پيش ساخته شده ( مانند ناحيه كيان آباد و كورش و ملي راه اهواز ) و يا در زير كوه ها قرار دارند كه نمي توان با استفاده از حفاري عمودي به اين مخازن دسترسي داشت وليكن با استفاده از حفاري جهت دار/ افقي مي توان اين امر را انجام داد و حداكثر بهره برداري را از مخازن موجود فراهم آورده است .

7-حفاري گسلها و گنبدهاي نمكي و ياجاهايي كه از نظر زمين شناسي حادثه خيز است

  گاهي از اوقات مخازن نفتي در كنار و يا زير يك گسل زمين شناسي يا گنبدهاي نمكي يا لايه هايي است كه حفاري عمودي در آنها باعث دسترس رفتن چاه حفاري شده ميگردد ( مانند ورود به شيلها ) يا از دسترس رفتن يا پاره شدن لوله هاي جداري در برخورد با گسلها ميگردد حال با وجود قابليت حفاري جهتدار اداره زمين شناسي واحد متقاضي برنامه حفر چاه را بگونه اي مي تواند ارائه دهد كه مسير چاه برخوردي با خطرات يادشده نداشته باشد و اين بمعناي جلوگيري از دست رفتن فرصتهاي فراوان جهت دسترسي به مخازن نفتي مي باشد كه ارز آوري فراواني را براي اين مملكت بدنبال دارد.

8-استفاده بهينه از گنبدهاي نمكي جهت ذخيره سازي گاز

  يكي ديگر از قابليتهاي حفاري جهت دار كه داراي صرفة اقتصادي فـــراواني است ايجاد مخازن ذخيره سازي گاز و نفت درون گنبدهاي نمكي است كه بعنوان مثال مي توان به حفر چاههاي كوه نمك -1در منطقة قم و چندين چاه در منطقه ورامين اشاره نمود اين روش داراي 3 مزيت بسيار زياد جهت ذخيره سازي گاز است كه در زير به آنها اشاره مي نماييم.
  الف- ايمني ذخيره سازي گاز
  ب- امكان ذخيره سازي گاز در منابع حساس كشور از جمله پايتخت و غيره
  ج- كاهش هزينه ذخيره سازي گاز
  و- نتيجه اين مهم و نيز كاركرد گروهاي عملياتي حفاري جهت دار / افقي باعث شده كه ماهيانه مبلغي بالغ بر 3 ميليون دلار از خروج ارز مملكت اسلامي جلوگيري بعمل آيد.
 

برخي از عملكردها و كارهاي شاخص اداره عمليات ويژه عبارتند از :

 طولاني ترين عمليات حفاري افقي در ميادين خشكي ايران بطول 750 متر در بخش افقي در منطقه چشمه خوش

اداره عمليات ويژه داراي 4 كارگاه تعمير و نگهداري بمساحت 1800 مترمربع فضاي سرپوشده بوده كه شامل :

- كارگاه تعمير ونگهداري موتور هاي درون چاهي مجهز به دو دستگاه بازو بسته كردن موتور هاي درون چاهي (مدل 1689 نشنال اويلول)-يك دستگاه ليفتراك – 2 عدد كرن سقفي و فضا مجهز به لوازم خنك كننده جهت نگهداري قطعات لاستيكي از جمله استاتورها

- كارگاه تعميرات مكانيك دستگاه جهت يابي مجهز براساس استاندارد شركت جئولينك

- كارگاه تعميرات الكترونيك دستگاه جهت يابي بر اساس استاندارد شركت جئولينك

- كارگاه تعمير و نگهداري و نيز ارسال ودريافت تجهيزات مغزه گيري مجهز به يك كرن سقفي

- كارگاه نگهداري و دريافت / ارسال تجهيزات جهت يابي

نمودارگیری از گل حفاری

1. نمودارگیری از گل حفاری چیست ؟
نمودارگیری از گل حفاری عبارت است از: آنالیزهای پیوستۀ همزمان با حفاری بر روی سیال حفاری و کنده های سازندهای حفاری شده و نیز انجام محاسبات فنی و تخصصی و تحلیل های سر چاهی است که نهایتاً اطلاعات بسیار با ارزشی را از وضعیت زیر سطحی لایه های زمین و نیز وضعیت عملیات حفاری بر روی دکل حفاری را به ارمغان دارد.

2. این فرایند چگونه اتفاق می افتد ؟

برای انجام گرفتن هر فرایندی ، ابزارها و وسایل مختلفی در کنار یکدیگر، مجموعه عناصر مورد نیاز آن فرایند را تشکیل میدهند. مسلماً در فرایند نمودارگیری از گل حفاری نیز این عناصر وجود دارند که نیروی انسانی متخصص با بهره گیری از آنها عملیات نمودارگیری از گل حفاری را انجام میدهد.

با توجه به چند بعدی بودن کار تیمهای نمودارگیری از گل حفاری ، وسایل و ابزار های گوناگونی هر کدام در زمینه ای خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
از جمله این ابزارها می توان به انواع سنسورهای دیجیتال و آنالوگ ، مانند

سنسور های تعیین حجم مخازن گل سنسورهای محاسبه ضربان پمپهای گل سنسورهای تعیین فشار سنسورهای تعیین عمق سنسورهای تعیین وزن سیال حفاری سنسورهای تعیین هدایت الکتریکی سیال حفاری سنسورهای تعیین دمای سیال حفاری سنسورهای محاسبه وزن رشته حفاری سنسورهای محاسبه گشتاور پیچشی رشته حفاری سنسور محاسبه دوران رشته حفاری و غیره نام

بدون شک هیچکدام از این ابزارها و وسایل پیشرفته الکترونیکی و دیجیتالی به تنهایی نمیتوانند تاثیرخاصی داشته باشند. این حضور کارشناسان متخصص نمودارگیری از گل حفاری است که با در دست گرفتن این فن آوری و ایجاد یک ارتباط منطقی بین پارامتر های مختلف می توانند از قابلیتهای این فن آوری در جهت بهبود عملیات حفاری استفاده کنند.

نمایش اطلاعات به صورت گراف و عددهای قابل بررسی توسط نرم افزارهای پیشرفته با سرعت بالای دریافت و نمایش داده ها

• ارائه خدمات به دكل حفاري و تعميراتي
• ارائه خدمات به دكل هاي تعميراتي
• ارائه خدمات به چاههاي بهره برداري
• تعمير وسايل و تجهيزات سرچاهي

1. عمليات جداره گذاري و نصب ماسوره مبنا " 20 ( براي بعضي از كارخانه هاي سازنده )
2. عمليات جداره گذاري 8/3 13 و نصب ماسوره سر لوله جداري
3. عمليات جداره گذاري 8/5 9 و نصب ماسوره سرلوله مغزي
4. عمليات تكميل چاه

ب- ارائه خدمات به دكل هاي تعميراتي
در طول تعمير يك چاه توسط دكل تعميراتي گروه خدمات سرچاهي در دو الي سه مرحله به درخواست كارفرما به ارائه خدمات به شرح ذيل مي پردازد .